در دروس قبلی شما ذهن خود را آماده کردهاید، آشفتگی را مهار و با آزادسازی ذهن خود آشنا شدهاید. اکنون در این درس خواهید آموخت چگونه یک مسیر را انتخاب کنید و تصمیمی بگیرید. سپس با برنامه ریزی آن را عملی کنید.
تصمیمگیری
پس از آنکه هدف خود را مشخص، افکار خود را آزاد و ایدهها و … خود را ساماندهی کردید، نوبت به انتخاب میرسد.
باید خود را آماده تصمیم گیری کنید.
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که ندانید دقیقاً چطور تصمیم باید گرفت؟ بگذارید یک رازی را با شما درمیان بگذارم. تصمیم گیری از فرد تا سازمان و جامعه خلاصه میشود در «انتخاب کردن یک مسیر و طی کردن آن». به همین سادگی.
شما نیز باید یک مسیر را برای پیمودن انتخاب کنید و آن را طی کنید. وقتی مسیری را انتخاب کردید باید مقید باشید. باید دلتان قرص باشد. اگر بعد از تصمیم هنوز دو دل هستید بدانید تصمیم محکمی نگرفتهاید و ممکن است مسیر را بدون هیچ دلیل منطقی و قانع کنندهای نیمه رها کنید.
بعد از تصمیم گیری، فکر شما نباید در قبل از تصمیم قرار گرفته باشد و در اما و اگرها غرق شده باشد.
این اما و اگرها و بررسیها برای قبل از تصمیم گرفتن است. بعد از اتخاذ تصمیم فکر شما باید در چگونه بهتر طی کردن مسیر متمرکز شود. نه اینکه هنوز بر سر چندراهی تصمیم گیری گیر کرده باشد و درجا بزند.
پس بعد از اتخاذ تصمیم خود، تمام افکار قبلی را کنار بگذارید و ذهن خود را بر روی انجام کارو طی کردن مسیر متمرکز کنید.
برنامهریزی
اما برنامهریزی چیست؟ در کتاب مبانی مدیریت نوشته استیفن رابینز و دی سنزو اینطور تعریف شده است: «برنامهریزی فرآیند تعیین اهداف و ارزیابی بهترین راه دستیابی به آنها میباشد.»
در حقیقت شما با تعیین اهداف خود نیمی از راه برنامهریزی را پیمودهاید. حالا با انتخاب یک مسیر میتوانید برنامهریزی خود را کامل کنید. اینطور آماده برداشتن اولین گام میشوید.
برای برنامه ریزی شخصی، مدیر خود شما هستید و روش برنامهریزی کاملا بستگی به خودتان شما دارد. اما مهمترین چیز آن است که این برنامه مکتوب باشد. شما باید آن را بنویسید.
برنامه ذهنی چیزی جز خیالی واهی و عقب افتادن از کار برای شما نیست.
نکات و توصیههای برنامه ریزی
۱. برنامه رباتی نریزید
شما نباید برنامهای دقیق و خشک بریزید. برای مثال از ساعت ۹ الی ۹:۳۰ استراحت، ساعت ۴ الی ۵:۳۰ اختصاص به مطالعه. این سبک برای یک ربات است نه انسان.
بعدها ممکن است بخاطر ثابت انجام دادن کاری یا زیر برنامه خاصی بتوانید به سبک نسبتاً دقیق کاری را انجام دهید. اما نه تمام برنامه را.
مثلا وقتی که به باشگاه اختصاص دارد. یا عادت به مطالعه در ساعاتی خاص. اما برای شروع شما لیستی از کارها دارید که باید آن را تا قبل از پایان شب انجام داده باشید.
۲. اولویت بندی کنید
کارهایتان را اولویت بندی کنید. کارهای مهمتر را قبل از هرکاری قرار دهید مگر آنهایی که باید در ساعت خاصی انجام گردد. کافیست تا از اصل پارِتو یا همان ۸۰/۲۰ استفاده کنید.
اصل پارتو میگوید ۸۰ درصد رخدادها از ۲۰ درصد دلایل بوجود میآیند. یا بهتر بگویم ۲۰ درصد از کارهای شما هستند که ۸۰ درصد از نتایج شما را برای رسیدن به هدفتان بوجود میآورند.
آنها کارهای اساسی و کلیدی شما هستند. آنها را جز اولویت خود قرار دهید.
برای کارهای خود ارزش گذاری کنید آنهایی که ارزش بالاتری دارند باید قبل از هرچیزی انجام پذیرند. هرگز دو کار را با یک ارزش قرار ندهید. اگر دو کار آ دارید آنها را به آ۱ و آ۲ تقسیم کنید.
۳. خودتان را زیر فشار تعدد کار نگذارید
زمانی را برای تنفس اختصاص دهید. حتماً وقتی را برای تفریح یا استراحت داشته باشید.
خودتان را با کارهای زیاد مورد هجوم قرار ندهید. در ابتدا تلاشتان این باشد که کارها را انجام دهید.
نیاز نیست برنامه حتماً ۱۰۰٪ انجام پذیرد. کافیست که تا جای ممکن کارهایتان را انجام دهید.
همچنین نگذارید تنوع نوع کارتان بیشتر از انگشتان یک دست شود. نوع کارهایتان را به ۴ یا ۵ نوع محدود کنید.
۴. برنامه شما باید همیشه همراهتان باشد
میتوانید روی یک برگه برنامه خود را بنویسید و در جیبتان قرار دهید. یا از برنامههای کاربردی بر روی گجتتان استفاده نمایید. هربار که کاری را انجام دادید میتوانید روی آن خط بکشید یا جلوی آن تیک بزنید.
۵. مهلت پایان در نظر بگیرید
برای یک نوع هدف برنامه نریزید. برای اهداف بلند مدت و کوتاه مدت و حتی میان مدت خودتان برنامه بریزید. سپس برنامه روزانه خود را بر اساس آن بنا کنید.
۶. برای خودتان جایزه در نظر بگیرید
در صورتی که به یکی از اهداف خود رسیدید و برنامه را تمام کردید، جایزه مورد علاقهای برای خودتان در نظر بگیرید. میتواند از خرید چیز جدید باشد تا سفر و تفریح خاص. هرچیز که برای شما جذاب و لذت بخش باشد.
۷. گزارش تهیه کنید
شما علاوه بر مکتوب کردن برنامه خودتان باید گزارش عملکردتان را نیز مکتوب کنید.
بهترین روش آن است که پایان هفته و پایان ماه را برای گزارش خود در نظر بگیرید. سپس سالانه یک گزارش کلی برای خود داشته باشید.
نگران نباشید نیاز به نوشتن یک گزارش مفصل نیست. شاید به یک خط خلاصه شود.
کافیست تا مشکلات و اشتباهات خود را بنویسید و بگوید چه کار کنید تا بهتر شوید.
برای مثال قرار است تا یک کتابی را تا پایان هفته تمام کنید اما نمیشود. دلایل آن را بنویسید و راه حل آن را بگویید. ممکن است یک ساعت بیشتر روزانه باید اختصاص دهید. بهتر است از برخی کارهای کم اهمیت بگذرید.
به همین سادگی، ممکن است به یک پاراگراف ۳ خطی هم نرسد.
۸. واقع گرا باشید
تواناییها و محدودیتهای خود را در نظر بگیرید. رویایی برنامه نریزید. برنامه شما باید طبق واقعیتها باشد نه بر اساس خیال پردازی. رویا پردازی برای انگیزه کاربرد دارد اما در برنامهریزی میتواند برنامه را خراب کند.
فراموش نکنید که یک برنامه معمولی که به خوبی اجرا شود بسیار بهتر از یک برنامه عالی است که هرگز اجرا نشود. پس مقید به انجام برنامه خود باشید.